Do wynagrodzenia kierowcy zalicza się również dyżur. Dyżury, tak jak nadgodziny czy dodatki za pracę w porze nocnej powinny się składać na wynagrodzenie za pracę. Jak rozliczyć dyżur kierowcy, by było to zgodne z prawem i jednoznaczne?
Czym jest dyżur kierowcy?
Artykuł 9 podejmujący kwestię czasu pracy kierowców wyjaśnia, że dyżurem nazywamy okres, w którym kierowca pozostaje w gotowości do wykonywanej pracy, przy czym jest to czas poza jego normalnymi godzinami pracy w danym zakładzie. W dyżurze uwzględnia się także przerwy na odpoczynek i odpoczynek w czasie jazdy przy podwójnej obsadzie.
Wyróżniamy 2 rodzaje dyżurów: dyżur 50% i dyżur 100%. Od rodzaju dyżury zależy, czy zakład pracy oddaje pracownikowi czas wolny i jakie wynagrodzenie przysługuje za ten dyżur. Koszty dyżurów należy uwzględnić w kosztach prowadzonej działalności przewozowej, a tym samym przy wycenie zleceń.
1. Dyżur 50%
Dyżur 50% jest uwzględniony w czasie pracy kierowców. Za taki dyżur kierowca otrzymuje wynagrodzenie nie niższe od połowy jego normalnego wynagrodzenia za pracę. Dyżur jest płatny w każdym przypadku – nie ma możliwości rekompensowania dyżuru czasem wolnym.
Przykład:
Kierowca jechał przez 4,30 godziny i odebrał 45-minutowy odpoczynek, a następnie jechał kolejne 4,30 godziny. W danym dniu pracował więc 9 godzin i odpoczywał 11 godzin. Kodeks pracy zakłada, że 15 minut z 45-minutowego odpoczynku było przerwą śniadaniową, która zalicza się do czasu pracy przy pracy minimum 6 godzin na dobę. Pozostały czas odpoczynku, czyli 30 minut jest w takiej sytuacji dyżurem.
Dyżur 50% stosuje się w przypadku jazdy w podwójnej obsadzie. Im dłuższe są przerwy, tym bardziej wydłuża się też czas dyżuru, co sprawia, że wzrasta też wysokość wynagrodzenia za takie dyżury.
2. Dyżur 100%
W niektórych przypadkach kierowcom przysługuje dyżur 100%, czyli płatny tak samo, jak normalny czas pracy. Dyżur 100% przysługuje w sytuacji, gdy kierowca pozostaje w gotowości do pracy poza normalnymi godzinami swojej pracy w miejscu pracy lub w innym, ustalonym miejscu.
W przypadku takiego dyżury możliwe są dwa rodzaje rekompensaty – wynagrodzenie lub czas wolny. Czas wolny przysługuje za dyżur pełniony w miejscu innym niż w domu. W takim przypadku kierowca ma do odebrania tyle godzin wolnego, ile pozostawał na dyżurze. Jeśli udzielenie czasu wolnego jest niemożliwe, kierowca może otrzymać wynagrodzenie za dyżur zgodne z miesięczną lub godzinową stawką (w zależności od sposobu rozliczenia przyjętego w umowie o pracę). W momencie, kiedy składnik dyżuru nie został wyodrębniony w warunkach wynagrodzenia, kierowcy przysługuje wypłata ekwiwalentu wysokości 60% wynagrodzenia.
Jak rozliczać dyżury?
W firmach transportowych kierowcy mają zwykle 40-140 godzin dyżurów. Długość dyżurów jest zależna od tego, jak długie przerwy robią oraz od tego, czy jeżdżą samodzielnie, czy w podwójnej obsadzie. Dyżury można rozliczać na kilka sposobów:
1. Wypłacić kierowcom dodatki.
2. Zryczałtować dodatek w formie zaliczki.
3. Zdefiniować w dokumentacji niepłatne przestoje – określić, czym one są, w jakich okolicznościach występują i jak mogą być usprawiedliwione przez kierowców.
Praktycznie 90% firm stosuje rozwiązanie numer 2, dlatego że jest ono najprostsze i najkorzystniejsze.
Źródło zdjęcia głównego: Depositphotos