Kiedy jedziemy samochodem i widzimy naprzeciwko rozpędzoną ciężarówkę, to raczej nie chcielibyśmy myśleć, że kierowca wykonujący ten transport rzeczy spędził za kółkiem wiele godzin bez odpoczynku. Taka świadomość wywołuje strach, bo wielogodzinna jazda jest na tyle obciążająca, że może doprowadzić do wypadku. Od każdego kierowcy wymagamy podświadomie, by był wypoczęty i myślał o bezpieczeństwie swoim i innych użytkowników drogi.
Bezpieczna jazda to bez wątpienia taka jazda, która gwarantuje bezpieczeństwo dla kierowcy, ładunku oraz każdego człowieka, który znajduje się w pobliżu pojazdu wykonującego transport towarów lub osób. Wypoczęty pracownik to pracownik sprawniejszy, dokładniejszy, szybciej myślący i bardziej odpowiedzialny. Wielogodzinne skupianie się na drodze, naciskanie sprzęgła i zmiana biegów mogą bardzo wyczerpywać fizycznie, ale też psychicznie, więc odpowiednia długość odpoczynku jest konieczna dla zapewnienia bezpiecznej jazdy.
Czas pracy w 2018 roku
Czas pracy pracownika jest ustalany z reguły z pracodawcą, ale w niektórych przypadkach występują szczególne regulacje. Mowa tu głównie o kierowcach, dla których wprowadzone są pewne unormowania regulujące czas pracy i dotyczy to między innymi osób zajmujących się kierowaniem pojazdami samochodowymi. Unormowania te odnoszą się zarówno do kierowców aut ciężarowych, jak i dostawczych, a w niektórych przypadkach także osobówek. Szczególnie ważne jest tu prawo kierowcy do odpoczynku.
Przerwa na odpoczynek w czasie jazdy
Kierowca zatrudniony w firmie ma prawo korzystać z półgodzinnych przerw w pracy po 6 kolejnych godzinach pracy (jazdy) i powinien odpocząć przynajmniej 30 minut. Kiedy liczba godzin pracy nie przekracza dziewięciu, przerwa powinna wynosić minimum 45 minut.
Pracodawca może umożliwić pracownikowi podzielenie tych przerw na dwie dłuższe lub na 3 krótsze. Czas przerw nie może być podzielony na 4, dlatego że minimalny czas trwania jednej przerwy musi wynosić 15 minut. Przerwy te można także wykorzystać w czasie sześciogodzinnej jazdy lub po niej. Jednakże przerwy te nie są liczone w całości do czasu pracy. Za czas pracy uznaje się jedynie 15 minut przerwy i ta przerwa musi być wprowadzona, jeżeli kierowca pracuje minimum 6 godzin na dobę. Oczywiście trzeba tutaj pamiętać, że ta przerwa zawiera się w dłuższych przerwach, a nie jest do nich doliczana.
30-minutowa lub 45-minutowa przerwa nie ma zastosowania, kiedy kierowca jest wyłączony ze stosowania 60-godzinnego tygodnia pracy, chyba że prowadzi pojazd, wobec którego stosuje się rozporządzenie 561/2006 lub umowy AETR. W takich sytuacjach skorzystanie z przerw w prowadzeniu pojazdu uniemożliwi wykorzystanie dodatkowych przerw na odpoczynek.
Takie przerwy traktowane są jako dyżur, ale w przypadku pracy powyżej 6 godzin do czasu pracy wlicza się 15 minut przerwy. Przerwa będzie przysługiwała nawet wtedy, gdy w danym dniu pracy kierowca nie prowadził samochodu, a wykonywał na rzecz pracodawcy inne obowiązki.
Rozporządzenie 561/2006 i zmieniona umowa AETR podają, że po 4,5 godzinach prowadzenia pojazdu kierowca ma prawo do ciągłej przerwy w wymiarze co najmniej 45 minut, chyba że rozpocznie okres odpoczynku.
Przykład 1:
Kierowca rozpoczął jazdę o godzinie 8.00, a po dwóch godzinach wykorzystał 15-minutową przerwę i kontynuował jazdę. Po następnych dwóch godzinach kierowca zrobił półgodzinną przerwę i wyruszył dalej. Przejechanie kolejnego odcinka zajęło mu 4,5 godziny i po tym czasie skorzystał z 45 minut przerwy.
Ten czas przejazdu jest zgodny z przepisami.
Przykład 2:
Kierowca rozpoczął jazdę o godzinie 8.00. Po dwóch godzinach zrobił sobie 30-minutową przerwę, dalej ruszył w trasę i po kolejnych dwóch godzinach zrobił 15 minut przerwy.
Ten przejazd jest niezgodny z przepisami.
Czas pracy nadal niejasny, ale przerwy bardzo ważne
Zmiany związane z czasem pracy sprawiają, że ewidencja czasu pracy jest nadal problematyczną kwestią dotykającą wiele firm transportowych. Z jednej strony firmy chcą jak najlepiej „wykorzystać” czas kierowców, ale z drugiej strony ograniczają ich przepisy. Wystarczy jednak zastanowić się nad tym, dlaczego przerwy w pracy są tak ważne.
Każdy kierowca musi się maksymalnie skupić na drodze, bo nie dość, że wymagana jest od niego szybka reakcja w każdej sytuacji, to dodatkowo bierze na siebie odpowiedzialność za ładunek, jaki przewozi. Ewentualna szkoda wyrządzona przez pracownika będzie skutkowała szkodą dla pracodawcy, a pracodawca może się ubiegać o zadośćuczynienie od pracownika.
Kierowcy powinni bezwzględnie korzystać z tych przywilejów, dlatego że gwarantuje je prawo. Dzięki odpoczynkowi praca może być wykonana w sposób solidny, a jak wiadomo, stosunek pracy nie opiera się na szybkim wykonaniu zadań, tylko na sumienności i staranności.
Mimo że wymagania pracodawców w stosunku do pracowników są wysokie, to często kierowcy prowadzący własną działalność transportową nie respektują potrzeby odpoczynku również w stosunku do siebie. Nie ma tu znaczenia, czy jesteś zatrudniony w firmie, czy zatrudniasz sam siebie – w każdym przypadku odpoczynek to podstawa każdego efektywnego dnia pracy.
Źródło zdjęcia głównego: Depositphotos
