Dzięki analizie SWOT zarządzenie firmą transportową może być znacznie prostsze. Analiza SWOT służy do porządkowania oraz interpretowania informacji i stanowi idealną podstawę do badań nad efektywnością działania firmy. Transport w Polsce i Europie nieustannie się zmienia, a przewoźnicy, którzy chcą zdobyć intratne zlecenia transportowe, muszą zadbać o wiele szczegółów.
Do czego może się przydać analiza SWOT?
Każdego dnia właściciel firmy transportowej zadaje sobie mnóstwo pytań związanych ze specyfiką prowadzonej przez siebie działalności. Zastanawia się czy spedytor go nie oszukuje, czy kierowca dotarł z ładunkiem na czas, czy da się oszczędzić na paliwie, itd. Przedsiębiorcy myślą też o problemach związanych z ubezpieczeniami, wydatkach na podatki, analizują nowe zmiany na drogach i zmagają się z „bolączkami” dnia codziennego. Przez ten natłok informacji oraz elementów, o które należy zadbać, pewne rzeczy mogą nam po prostu umknąć. W ten sposób często nie zauważamy zarówno szans, jak i ważnych zmian, do których trzeba się dostosować.
Dzięki analizie SWOT można spojrzeć na swój biznes wnikliwie i dowiedzieć się na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę. W jednym przypadku analiza wykaże, że dla firmy ważne jest to, by pozyskiwać więcej zleceń transportowych, natomiast w innym, że należy zwrócić uwagę na konieczność optymalizacji kosztów dodatkowych, o których pisaliśmy tutaj. Z analizy może wynikać też, że jedna firma powinna skupić się na szukaniu dodatkowych ładunków, a inna ograniczać ilość nisko płatnych zleceń.
Analiza SWOT pozwala wyciągnąć wnioski i szybko wprowadzić w życie jakieś korzystne zmiany. Ponadto zmniejsza ryzyko narażenia się na nieprzewidziane problemy, zwiększając przy tym szanse na wykorzystanie nadarzających się okazji, które moglibyśmy przegapić. Pozwala wzmocnić nasze atuty i wyeliminować słabe strony.
Wykonanie analizy SWOT może również okazać się niezbędne w przypadku, kiedy firma zechce ubiegać się o kredyt.
Jak wykonać analizę SWOT?
Wykonanie analizy SWOT nie jest skomplikowanie i może ją zrobić praktycznie każdy z nas. Wystarczy wziąć kartkę i podzielić ją na 4 części, w których zawrzemy: mocne strony firmy, słabe strony firmy, szanse i zagrożenia.
- Mocne strony – to zbiór cech, które stanowią o wartości danego przedsiębiorstwa, przyciągają klientów i sprawiają, że firma jest konkurencyjna.
- Słabe strony – to zbiór cech, które są barierą w rozwoju firmy i które można postrzegać za wady.
- Szanse – okoliczności, które mogą się przyczynić do rozwoju przedsiębiorstwa lub ulepszenia jego dotychczasowego funkcjonowania.
- Zagrożenia — wszystkie okoliczności, które stanowią dla firmy zagrożenie.
W dwóch pierwszych rubrykach należy uwzględnić te cechy i czynniki, na które firma ma bezpośredni wpływ i które już obserwujemy, natomiast w dwóch kolejnych uwzględniamy czynniki zewnętrzne, na które firma nie ma bezpośredniego wpływu. Dotyczą one zazwyczaj jej otoczenia lub branży. W tym przypadku bierzemy pod uwagę również te zagrożenia, które mogą pojawić się w przyszłości.
Przykładowa analiza SWOT firmy transportowej
1. Mocne strony
- wdrażanie rozwiązań telemetrycznych, które ułatwiają pracę,
- praca wyszkolonych i doświadczonych pracowników,
- niewielka rotacja pracowników,
- nowoczesna flota pojazdów,
- kompetentna kadra zarządzająca,
- szybkie reagowanie na zmiany polskiego i europejskiego prawa,
- duża ilość lojalnych klientów,
- ceny niższe niż u konkurencji,
- dobrze zoptymalizowane koszty prowadzenia działalności,
- system zarządzania jakością ISO,
- wysoka jakość świadczonych usług,
- dobra współpraca z biurem rachunkowym.
2. Słabe strony
- kilka pojazdów wymagających naprawy,
- ograniczenie się jedynie do działalności w zakresie transportu drogowego (brak usług logistycznych),
- trudność pozyskania nowych klientów,
- większość kadry w wieku przedemerytalnym,
- duża rotacja wśród nowych pracowników,
- naśladowanie konkurencji i brak własnych dróg rozwoju,
- wiele ryzykownych inwestycji,
- duża konkurencja na rynku,
- tocząca się sprawa w sądzie z jednym z klientów,
- wysokie raty leasingu na samochody,
- wysokie podatki,
- brak wiedzy marketingowej.
3. Szanse
- polepszający się stan dróg,
- rozwój technologiczny Polski i krajów europejskich,
- wysoki udział polskich firm w transporcie międzynarodowym,
- wzrost zapotrzebowania na usługi transportowe,
- opinia o polskich firmach, jako o tanich przewoźnikach,
- korzystny układ sieci transportowej.
4. Zagrożenia
- wprowadzanie płac minimalnych w kolejnych krajach Europy,
- brak reakcji rządu na problemy dotyczące przewoźników,
- zwiększające się z roku na rok zatłoczenie dróg,
- możliwość wzrostu podatków,
- wzrost kosztów prowadzenia firmy,
- rosnąca w siłę konkurencja,
- nowe wymagania, obciążenia i kary,
- rozwój nowych technologii, do których trzeba się dostosować.
Cały sens analizy SWOT polega na tym, by wykorzystać szanse i ugruntować jeszcze mocniej dobre strony firmy oraz wyeliminować zagrożenia i ograniczyć słabe strony. Analizę SWOT można wykorzystać w momencie tworzenia strategii działania firmy. Do jej stworzenia wykorzystuje się między innymi sumowanie szans i zagrożeń oraz mocnych i słabych stron. Strategię wybiera się wtedy wedle najsilniejszej ćwiartki analizy.
W omawianym wyżej przypadku wygląda to następująco:
- Siła – szansą jest strategia agresywna, a zagrożeniem strategia konserwatywna.
- Słabość – szansą jest strategia konkurencyjna, a zagrożeniem strategia defensywna.
Poszczególne strategie polegają na:
- Agresywna – powinna być wybierana, gdy dominują szanse i mocne strony.
- Konserwatywna – wybiera się ją, gdy firma ma wiele mocnych stron, ale w otoczeniu jest wiele zagrożeń.
- Konkurencyjna – należy ją wybrać, gdy firma ma dużo słabych stron, ale w jej otoczeniu pojawia się sporo szans.
- Defensywna – należy ją wybrać, kiedy przeważają słabe strony oraz zagrożenia.
SWOT jest bardzo prostą analizą, która może wiele powiedzieć o działaniu firmy. Część czynników czasami jest po prostu trudno zauważalna. Nie analizujemy ich głębiej i na co dzień nie zastanawiamy się nad naszymi silnymi i słabymi stronami oraz nad tym, co może działać na firmę pozytywnie, a co negatywnie.
Każda dodatkowa wiedza o działaniu firmy jest przydatna, jeżeli wyciągamy z niej wnioski i wdrażamy konkretne działania. Ogromną zaletą analizy SWOT jest fakt, że do jej przeprowadzania nie trzeba fachowej wiedzy, a jedynie trzeba mieć ogólną wiedzę o specyfice działania danej firmy.
Żeby przeprowadzić rzetelną analizę SWOT, trzeba spróbować spojrzeć na funkcjonowanie firmy i jej otoczenia obiektywnie – bez wyszukiwania mocnych stron na siłę oraz wyolbrzymiania zagrożeń. Często nie wystarczy własna wiedza o firmie – warto też spytać o jej działanie współpracowników, a przede wszystkim klientów, bo ich uwagi mogą być bardzo cenne.
Źródło zdjęcia głównego: Depositphotos