Fakty - newsy i ciekawostki z branży

Opony są koniecznym wyposażeniem samochodu i znacząco wpływają na bezpieczeństwo w czasie jazdy. Opony są zewnętrznymi częściami kół o otwartym przekroju i wykonanymi z gumy, którą nakłada się na felgi oraz obręcze, a później wypełnia powietrzem pod ciśnieniem. Zobacz, co koniecznie należy wiedzieć o oponach.

Zlecenia transportowe wykonywane busem mogą się wiązać z niższymi kosztami, jeśli dobierzesz odpowiednie opony i zadbasz o nie we właściwy sposób. Nieodpowiednie lub źle napompowane opony mogą podnosić ilość spalanego paliwa nawet o kilka procent, co na długich trasach generuje wysoki koszt. Mało tego, źle dobrane lub zniszczone opony mogą być nawet przyczyną wypadku.

Budowa opony

Zanim wybierzesz opony do auta dostawczego, dobrze będzie zaznajomić się z ich budową oraz typami i oznaczeniami. W przypadku opon wyróżniamy podstawowe elementy oraz elementy dodatkowe.

Podstawowe elementy każdej opony

• Bieżnik – odpowiada za kierowalność, przyczepność opon do nawierzchni, utrzymanie odpowiedniej pozycji przy skręcie, obniżeniu poziomu hałasu i oporów toczenia. Bieżnik składa się z mieszanki naturalnych i syntetycznych kauczuków wzbogaconych o krzemionkę, aktywatory wulkanizacji, sadzę i elastomery.
• Drutówki – to druty tworzące zwoje, dzięki którym opona jest osadzona na obręczy. W każdej oponie znajdują się dwie drutówki owinięte tekstylną osnową.
• Guma boku – chroni oponę przed przetarciami, chemikaliami, czynnikami atmosferycznymi i różnicą temperatur.
• Kapa butylowa – jest to warstwa gumy pełniącej w oponie funkcję dętki. Kapa butylowa jest wykonana z syntetycznego kauczuku, który jest odporny na działanie kwasów, zasad i środków utleniających. Warstwa ta chroni przed stratami powietrza i przed wnikaniem wody, ozonu oraz tlenu.
• Opasanie stalowe – to metalowe tkaniny, które stanowią uzbrojenie kół. Z reguły w oponach są dwa opasania. Ich zadaniem jest poprawienie kierowalności oraz dokładne przenoszenie poleceń kierownicy.
• Pasek stopowy – dzięki niemu opona jest szczelna i trwała. Pasek ten ma za zadanie odseparować drutówkę od felgi.
• Warstwa tekstylna – tkanina ta tworzy szkielet opony. Opony do samochodów osobowych mają 1, 2 lub 3 warstwy takiej tkaniny. Dzięki niej utrzymany jest kształt opony, a także przenoszone obciążenie podczas hamowania, przyspieszania i skręcania.
• Wypełniacz – jest profilowaną gumą usztywniającą stopkę i utrzymującą drutówkę. Wypełniacz poprawia kierowalność pojazdem oraz trwałość opony.

Dodatkowe elementy opony

• Czefer gumowy – jest profilowaną gumą umieszczoną wzdłuż i powyżej wypełniacza. Czefer warunkuje sztywność i wytrzymałość opony, a także zapewnia lepsze parametry trakcyjne.
• Guma miejscowo wzmacniająca – dodatkowa guma umieszczona między warstwą NC i paskiem stopowym.
• Podkładka bieżnika – to guma, która zmniejsza stopień nagrzania czoła opony i chroni opasanie stalowe.
• Pasek izolacyjny – to guma, która znajduje się na krawędzi opasania. Jej zadaniem jest ochrona karkasu przed uszkodzeniem przez nitki stalowego opasania.
• Pasek o kącie zero stopni – tkanina stabilizująca czoło opony. Zwykle jest gumowym paskiem składającym się z kilku do kilkunastu nitek podgumowanego kordu, a jego zadaniem jest zapewnianie odporności opony przy dużych prędkościach.
• Wewnętrzny pasek wzmacniający – to guma, która ma za zadanie wzmacnianie opony w wewnętrznej strefie barku oraz zapobieganie wnikaniu kapy butylowej między nitki tekstylnej warstwy.
• Wzmocnienie przewinięcia – są to paski tekstylnych oraz stalowych kordów, które mają za zadanie usztywniać stopkę opony.

Etykiety na oponach

Na każdej oponie oznaczona jest między innymi efektywność paliwowa, czyli opory toczenia opony. Klasy efektywności paliwowej są oznaczone literami od A do G. Im wyższa jest klasa efektywności, tym takie opony zagwarantują mniejsze zużycie paliwa. Między oponami klasy A a G jest aż 7,5% różnicy w wypalonym paliwie. Im wyższa jest klasa opony, tym krótsza też jej droga hamowania. Każde wyższe oznaczenie oznacza skrócenie drogi hamowania o 3,5 metra, czyli o długość samochodu.

Ważne jest też oznaczenie poziomu głośności opony. Wyróżniamy 3 zakresy głośności opon:

• I fala (żółta) – opona jest cicha, co najmniej 3 dB poniżej unijnego limitu.
• II fala (pomarańczowa) – opona jest średnio głośna, głośność zawiera się między unijnym limitem a poziomem niższym od niego o 3 dB.
• III fala (czerwona) – głośność przekracza unijny limit.

Różnica między oponami letnimi a zimowymi

Przepisy dotyczące opon zimowych nakładają na właścicieli samochodów konieczność wymiany opon na zimowe w momencie, kiedy jazda na letnich oponach stwarzałaby zagrożenie. Najważniejsza różnica między letnimi i zimowymi oponami polega na tym, że opony zimowe są wykonane z miękkiej gumy, która nie ma tendencji do twardnienia w niskich temperaturach. Drugą różnicą jest wyższy bieżnik – w oponach zimowych bieżnik musi mieć minimum 4 mm. Jazda po oblodzonej nawierzchni na oponach letnich znacząco wydłuża drogę hamowania i może być wyjątkowo niebezpieczna. Z danych Komisji Europejskiej wynika, że jazda zimą na zimowych oponach zwiększa bezpieczeństwo na drodze aż o 46%.

Wyróżniamy jeszcze jeden typ opon, mianowicie opony całoroczne. Są to opony, które można użytkować bez względu na temperaturę i warunki na drodze. Dzięki zastosowaniu takich opon oszczędzamy na paliwie, bo przecież sezonowa „przekładka” opon to koszt rzędu 40-100 zł, a płacimy tyle dwa razy w roku. Niestety całoroczne opony nadają się wyłącznie do jazdy po mieście i nie są tak skuteczne, jak te zimowe. Dodatkowo trzeba je wymieniać po ok. 50 tys. km.

Jak dbać o opony?

Tylko odpowiedni dobór opon gwarantuje, że będziemy się mogli nimi długo cieszyć. Dobrze dobrane opony będą nie tylko trwalsze, ale też zagwarantują wyższy poziom bezpieczeństwa w czasie jazdy, ale szczególnie ważne jest by o nie zadbać. Poniżej prezentujemy kilka wytycznych, dzięki którym dowiesz się, jak zadbać o opony w samochodzie.

1. Przede wszystkim nie wjeżdżaj na krawężniki z dużą prędkością. Takie działanie może uszkodzić wewnętrzne elementy opon.
2. Omijaj dziury – to może się wydawać bardzo banalna rada, ale nawet najmniejsza dziura może zniszczyć oponę albo skrzywić felgę. Jeśli nie masz możliwości ominięcia dziury, zahamuj i zwolnij pedał hamulca. Takie działanie sprawi, że przód samochodu będzie nieco uniesiony do góry a praca zawieszenia wytłumiona.
3. Systematycznie kontroluj ciśnienie w oponach. Zarówno za małe, jak i za duże ciśnienie może doprowadzić do uszkodzenia opon, a ponadto bardzo niekorzystnie wpłynąć na kierowalność pojazdu. Odpowiednie ciśnienie w oponach pozwoli Ci też zaoszczędzić na paliwie.
4. Na bieżąco sprawdzaj stan amortyzatorów i kontroluj geometrię pojazdu. Wyząbkowany lub jednostronnie zużyty amortyzator może się przyczyniać do niszczenia opon.
5. Kontroluj zużycie bieżnika. Bieżnik nie może mieć głębokości mniejszej niż 1,6 mm. Dla bezpieczeństwa warto wymieniać albo bieżnikować opony letnie, w których bieżnik jest mniejszy niż 2 mm i zimowe, jeśli głębokość bieżnika jest mniejsza niż 4 mm. Im głębszy jest bieżnik, tym mniej paliwa zużyje samochód i tym bezpieczniejsza będzie jazda. Ważna jest oczywiście nie tylko głębokość bieżnika, ale też sposób jego zużycia. Jeżeli opony są zużyte nierównomiernie, to może to świadczyć o problemach z układem kierowniczym, albo zawieszeniem.

Mycie opon – czy to konieczne?

Mycie opon znacząco zwiększa bezpieczeństwo. Brud zalegający na kołach i podwoziu może być przyczyną poślizgu albo wyprysku zanieczyszczeń spod kół wprost na szybę innego kierowcy. Na częstsze mycie powinni się zdecydować również kierowcy, którzy jeżdżą w miejscach, w których prowadzone są roboty drogowe. W takich obszarach opony mogą mieć kontakt ze smołą, która dostaje się do felg i uszkadza je, a także doprowadza do uszkodzenia opon i wpływa negatywnie na nasze zdrowe – głównie na układ oddechowy. Aromatyczne węglowodory obecne w smole przyczyniają się do rozwoju chorób nowotworowych, więc naprawdę warto na bieżąco usuwać zanieczyszczenia z opon i felg.

Jak dobrać opony?

1. Opony zgodne z zaleceniami producenta

Każdy producent samochodów rekomenduje konkretny typ opon do danych modeli aut. Do wyboru są opony przeznaczone do większych obciążeń albo wyższych prędkości, ale nie można ich stosować dowolnie, a w odniesieniu do konkretnego stylu jazdy. Jeżeli zastosujesz niewłaściwe opony, to mogą się w najlepszym przypadku szybciej zużyć, a w najgorszym któraś z nich wybuchnie w czasie jazdy i stworzy tym samym ogromne zagrożenie.

2. Opony na jednej osi muszą mieć identyczny bieżnik

Na jednej osi samochodu nie można stosować dwóch różnych opon. W takiej sytuacji każde z kół będzie miało inną przyczepność i będzie inaczej reagować np. na hamowanie. Taki stan rzeczy może doprowadzić do wpadnięcia w poślizg nawet na suchej nawierzchni.

3. Dobierz opony do trasy

Opony występują w kilku różnych typach, np. autostradowe, miejskie albo uniwersalne. Jeśli często wykonujesz długie trasy, kup opony autostradowe. Jeśli kursy są wykonywane w miejscach, w których jest bardzo trudna nawierzchnia, konieczne będą opony terenowe. Dobór odpowiednich opon wydłuży ich żywotność i zmniejszy ilość spalanego paliwa.

• Kiedy zmieniasz opony na letnie, sprawdź kierunek ich toczenia. Opony nie można założyć odwrotnie, bo szybciej się zużyją.
• Umiejętnie dokręcaj śruby. W każdym typie samochodu śruby powinny być dokręcone nieco inaczej.
• Przed każdą wymianą opon zadbaj o to, by zostały wyważone – to gwarantuje równomierne zużycie opon i zmniejszy ilość spalonego paliwa.

Efektywność opon – co na nią wpływa?

Parametrem, który ma największy wpływ na efektywność opon, jest ich opór toczenia. Nieco mniejszy wpływ ma typ opony, ciśnienie w niej oraz stopień zużycia bieżnika.

Kiedy wymienić opony?

Letnie opony zakładamy, gdy średnia dobowa temperatura wynosi powyżej 7 stopni Celsjusza. Z kolei z letnich na zimowe zmieniamy, kiedy ta średnia dobowa spada poniżej 7 stopni, a nie, jak sądzą niektórzy – kiedy spadnie śnieg albo na drogach pojawi się gołoledź. To się może stać naprawdę w każdej chwili, więc trzeba być przygotowanym już wcześniej.

Obowiązkowa zmiana opon w krajach Europy

• Jazda na oponach zimowych jest konieczna w: Norwegii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Niemczech, Czechach, Austrii, Słowacji, na Łotwie, na Litwie, Chorwacji, Rumunii, Serbii i w Turcji.
• Opon na zimowe nie muszą wymieniać kierowcy w: Polsce, Danii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Portugalii, Bułgarii, Macedonii, Albanii, Grecji i na Węgrzech.
• Odrębne przepisy dotyczące stosowania opon zimowych dotyczą kierowców w: Hiszpanii, Francji, Szwajcarii, Włoszech i Czarnogórze.

Wybór łańcuchów na koła

Im częściej masz zamiar używać łańcuchów na koła, tym lepsze powinny być te łańcuchy. Do wyboru masz dwa rodzaje łańcuchów – najazdowe, trudniejsze w montażu i samonapinające – łatwe w montażu, ale przeznaczone tylko do samochodów osobowych.

Pamiętaj, że przepisy dotyczące zakładania łańcuchów w poszczególnych krajach Europy nie są jednolite. W jednych państwach w sezonie zimowym wymaga się łańcuchy, a w innych obowiązuje bezwzględny zakaz ich używania. Co więcej, w różnych krajach wymaga się odrębnych atestów dla łańcuchów.

Technologie produkcji opon zmieniają się na bieżąco. W planach są między innymi opony z bambusa i z naturalnego kauczuku pozyskiwanego z korzenia mniszka lekarskiego. Producenci opon stale podnoszą swoje standardy i zwiększają bezpieczeństwo oferowanych produktów, a to przekłada się także na komfort jazdy i oszczędności kierowców.

Źródło zdjęcia głównego: Depositphotos